Stelling: melk zit vol hormonen

In het nieuws worden vaak beweringen gedaan over het gezond dan wel ongezond zijn van melk. Nadat ik eerder de stelling “melk zit vol antibiotica” heb behandeld, ga ik deze keer in op hormonen in melk. Om maar gelijk met de deur in huis te vallen: ja, er zitten in hormonen in melk. Alle dieren (en mensen) maken hormonen en hebben hormonen nodig om in leven te blijven. Deze hormonen komen terecht in alle dierlijke producten die wij eten, zoals vlees en koemelk, maar ook bijvoorbeeld in borstvoeding. Voor koemelk gaat de interesse vooral uit naar twee groepen hormonen, groeihormonen en geslachtshormonen.

Wat betreft groeihormonen is voor Europa een algemeen verbod op gebruik in de veehouderij. Wel komen er altijd kleine hoeveelheden groeihormonen (BST, IGF-1), die van nature in de koe voorkomen, in de melk terecht.

Daarnaast komen er geslachtshormonen in melk voor. Omdat lacterende koeien vrouwelijk zijn, zijn het vooral vrouwelijke geslachtshormonen. Omdat de meeste koeien drachtig worden tijdens melkproductie, fluctueert de hoeveelheid vrouwelijke geslachtshormonen, met een toename in concentratie hoe langer de koe drachtig is.

Maakt de keuze voor soort melk of melkproduct nog wat uit? Uit onderzoek blijkt dat de concentratie van hormonen niet wordt beïnvloed door verwerking van melk, met als uitzondering BST dat wordt afgebroken tijdens verhitting. Ook is er geen duidelijk verschil in de hoeveelheid hormonen tussen reguliere en biologische melk. De concentratie van vrouwelijke geslachtshormonen in koemelk is wel 10-20x lager dan de concentratie van deze hormonen in borstvoeding. Van andere zoogdieren (zoals geit of schaap) is, voor zover ik heb kunnen nagaan, niks bekend over hormoongehaltes in de melk.

Uiteindelijk is de vraag wat het effect van deze hormonen is op de gezondheid. Wat er met de hormonen in ons lichaam gebeurt verschilt tussen de verschillende hormonen. BST wordt in ons maagdarmkanaal afgebroken, en heeft daarom geen effect ons lichaam. IGF-1 wordt niet afgebroken, maar de concentratie in melk is vele malen lager dan wat van nature in ons lichaam voorkomt. Vrouwelijke geslachtshormonen worden niet afgebroken tijdens de vertering. Maar als we kijken naar de gemiddelde inname van vrouwelijke geslachtshormonen via melk (en dierlijke productie in bredere zin), dan blijkt dat de concentratie ver onder de dagelijkse limiet is (die gebaseerd is op de hoeveelheid die van nature in het lichaam gevormd wordt).

Concluderend kan gesteld worden dat de hormonen die van nature voorkomen in melk geen effecten op de gezondheid lijken te hebben vanwege de lage inname, zelfs bij hoge melkconsumptie.

Kasper Hettinga, April 2018

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *